Sąd UE uzyskał właściwość do rozpoznawania pytań prejudycjalnych w określonych dziedzinach

Od 1 października 2024 r. Sąd Unii uzyskał właściwość do orzekania w trybie prejudycjalnym (art. 267 TFUE) w 6 dziedzinach:

• wspólny system podatku VAT,
• podatek akcyzowy,
• kodeks celny,
• klasyfikacja taryfowa towarów w Nomenklaturze scalonej,
• odszkodowanie i pomoc dla pasażerów w przypadku opóźnienia lub odwołania usług transportowych lub odmowy przyjęcia pasażerów na pokład,
• system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

W 2001 r. autorzy traktatu z Nicei przewidzieli możliwość włączenia Sądu w proces rozpoznawania niektórych wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, ale Statut TSUE (Protokół nr 3) nie został wcześniej dostosowany. Wszystkie wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nadal będą składane do Trybunału Sprawiedliwości, który będzie ustalał czy dany wniosek należy do jednej lub kilku  dziedzin wymienionych powyżej i czy należy ten wniosek przekazać Sądowi. Zmiany zostały wprowadzone Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2024/2019 z dnia 11 kwietnia 2024 r. zmieniającym Protokół nr 3 w sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Ogólnopolska Konferencja w Gródku n. Dunajcem

W dniach 9 – 12 czerwca 2024 r. Katedra Prawa Europejskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego organizuje konferencję naukową w Gródku nad Dunajcem, pt:

Unia Europejska wobec wyzwań XXI wieku

W ramach konferencji będą poruszone najważniejsze problemy dotyczące dnia dzisiejszego i przyszłości Unii Europejskiej oraz unijnego porządku prawnego, takie jak:

• reforma traktatów założycielskich UE oraz przystąpienie do UE nowych państw członkowskich,

• aktualne wyzwania dla ochrony praw podstawowych i praworządności w UE,

• ochrona i wzmocnienie demokracji w Unii Europejskiej,

• reforma polityki migracyjnej UE,

• unijna współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony,

• prawne problemy cyfryzacji europejskiej gospodarki oraz ochrony klimatu.

Program Konferencji

Informacje praktyczne

Plakat

Wyniki Konkursu na najlepszą prezentację orzeczenia TSUE w 2024 r.

Nagrody w Konkursie na najlepszą prezentację orzeczenia TSUE zdobyły osoby w kategoriach wskazanych w filmie.

Gratulacje!

Katedra Prawa Europejskiego UJ oraz Centrum Prawa Ochrony Środowiska UJ zapraszają serdecznie wszystkich studentów prawa i europeistyki do wzięcia udziału w XXI Ogólnopolskim Konkursie Prawa Europejskiego 2023 organizowanym przez Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poland. Zagadnienia konkursowe obejmują prawo ustrojowe UE, prawo gospodarcze UE, prawo ochrony środowiska UE oraz prawo Rady Europy.

Konkurs składa się z dwóch etapów:

1. Eliminacje w formie zdalnej 9 listopada 2023 r.

2. Wielki Finał stacjonarnie w Krakowie 2 grudnia 2023 r.

Zapraszamy do udziału poprzez wypełnienie formularza: https://tiny.pl/cpr72

Regulamin konkursu jest dostępny pod linkiem: https://tiny.pl/cprxg

Link do wydarzenia na Facebooku: https://www.facebook.com/events/295719589935346

Zapisy trwają do 7 listopada 2023 r. (wtorek) godz. 16.00

Dzień Europy 2022

wykłady, konkurs z nagrodami, grill ...

04.05.2022

Po raz kolejny Katedra Prawa Europejskiego UJ wspólnie z Ośrodkiem Koordynacyjnym Szkół Praw Obcych zaprasza 10 maja 2022 r. na Dzień Europy - interesujące wykłady, doroczny konkurs z nagrodami oraz niezapomniane wrażenia z grillowania na dziedzińcu Pałacu Larischa. Tego po prostu nie można przegapić!  

REJESTRACJA - LINK

PROGRAM - LINK

14.10.2021

Na stronach Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej ukazała się w formie elektronicznej w wolnym dostępie książka "Problem praworządności w Polsce w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (2018-2020)", red. J. Barcz, A. Grzelak, R. Szyndlauer, Warszawa 2021. Książka przedstawia wybór opracowań i orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości związanych z systemowym naruszaniem zasady praworządności w polskim porządku prawnym i działaniami polskich władz godzącymi w podstawy ustroju demokracji liberalnej.

Link do publikacji

Konferencja promująca książkę odbyła się w dniu 3 listopada 2021 r. o godz. 15.30 w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Polsce. LINK DO NAGRANIA

The Winter is Coming!  Polski"TK" kwestionuje podstawowe zasady prawa unijnego w ramach pozornego sporu konstytucyjnego.

08.10.2021

W dniu 7 października 2021 r. "TK" wydał orzeczenie, w którym zakwestionował podstawowe zasady unijnego porządku prawnego, w szczególności zasadę pierwszeństwa prawa unijnego nad prawem krajowym. Omawiana zasada wynika z orzecznictwa TS począwszy od lat 60-tych XX w. i została przyjęta przez Polskę w ramach acquis communautaire, które od dnia przystąpienia do UE stanowi część polskiego porządku prawnego zgodnie z art. 9 i art. 91 Konstytucji. Problem konstytucyjny, który legł u podstaw sporu, został sztucznie wykreowany przez wnioskodawcę w celu wywarcia wrażenia co do rzekomej niezgodności przepisów TUE z Konstytucją. W istocie spór dotyczy niezgodności ustaw dotyczących "reformy" sądownictwa z przepisami Konstytucji, Traktatów unijnych, Karty Praw Podstawowych oraz Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, jest prawem jednostki gwarantowanym zarówno w Konstytucji, jak i ratyfikowanych przez Polskę aktach prawa międzynarodowego.

Wyrok TK w sprawie sygn. K 3/21 ma na celu podważenie skutków prawnych orzeczeń TSUE w sprawach dotyczących niezależności sądów oraz niezawisłości sędziów, a także nawiązuje do wcześniejszego rozstrzygnięcia "TK" kwestionującego możliwość stosowania przez TSUE środków tymczasowych mających na celu zawieszenie funkcjonowania Izby Dyscyplinarnej SN (sygn. P 7/20). W kolejce na równie kontrowersyjne rozstrzygnięcia oczekują jeszcze wnioski Prokuratora Generalnego kwestionujące zgodność art. 267 TFUE (pytania prejudycjalne) i art. 6 ust. 1 Konwencji (prawo do rzetelnego procesu) z przepisami Konstytucji.

Wyrok z 7 października 2021 r., ze względu na szeroką konstrukcję sentencji oraz zakwestionowanie podstawowych zasad unijnego porządku prawnego, jest wydarzeniem bez precedensu w skali europejskiego sądownictwa konstytucyjnego. Jest on zaprzeczeniem zasady lojalnej współpracy przewidzianej w art. 4 ust. 3 TFUE, a zasady respektowania i przychylności wobec właściwie ukształtowanych oraz obowiązujących na terytorium Polski norm prawa międzynarodowego (art. 9 Konstytucji). W sprawie rozstrzygnięcia "TK" stanowisko zajęły liczne gremia skupiające przedstawicieli nauki i autorytety prawnicze.

Link do wyroku sygn. K 3/21

Oświadczenie Sędziów TK w stanie spoczynku

Uchwała Komitetu Nauk Prawnych PAN

Stanowisko ekspertów Fundacji im. S. Batorego

Stanowisko Kolegium Dziekańskiego WPiA UŁ

Przezwyciężając kryzys konstytucyjny w Polsce - czy Unia Europejska może zapewnić skuteczne środki prawne?

14.08.2021

Ostatnie reformy konstytucyjne w Polsce wskazują na brak poszanowania dla rządów prawa i podstawowych wartości, które stanowią fundament porządku prawnego UE. Władze polskie w istotny sposób odeszły od zasad, które zostały przyjęte w ramach kryteriów kopenhaskich. Reakcja ze strony UE świadczy o przejściu od politycznego do sądowego mechanizmu egzekwowania wartości przewidzianych  art. 2 TUE. Środki prawne, są najmniej odpowiednie do usunięcia systemowych braków w zakresie rządów prawa - skarga dotycząca naruszenia zobowiązań wynikających z traktatów oraz procedura prejudycjalna - okazały się najbardziej skutecznymi środkami ochrony niezależności polskiego sądownictwa. Nieoczekiwanie, najskuteczniejszą instytucją zapewniającą poszanowanie wartości przewidzianych w art. 2 TUE stał się TSUE, dokonując szerokiej wykładni art. 19 ust. 1 TUE oraz art. 47 Karty Praw Podstawowych. Niemniej jednak wartości są nadal znacznie trudniejsze do wyegzekwowania niż prawo...

M. Kawczyńska, Combating the constitutional crisis in Poland - Can the European Union provide an effective remedy?  Hungarian Journal of Legal Studies, 2020, vol. 61, issue 2, s. 1-25

Co tur ma wspólnego z żubrem, czyli środki tymczasowe stosowane przez TSUE w sprawach przeciwko Polsce dotyczących ochrony środowiska.

17.06.2021

21 maja 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał postanowienie w sprawie zarządzenia środków tymczasowych w sprawie C 121/21 Czechy p. Polsce dotyczącej kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Turów. Jest to kolejna – po Dolinie Rospudy i Puszczy Białowieskiej – sprawa z zakresu ochrony środowiska dotycząca Polski, w której Trybunał Sprawiedliwości przychylił się do wniosku skarżącego w kwestii zastosowania środków tymczasowych. Sprawa dotycząca Puszczy Białowieskiej była pierwszą w której Trybunał Sprawiedliwości przewidział możliwość nałożenia na państwo członkowskie okresowej kary pieniężnej na wypadek niewykonywania zarządzenia tymczasowego. Z kolei, sprawa dotycząca kopalni Turów jest pierwszą, w której państwo członkowskie wnioskowało o zastosowanie środków tymczasowych w postępowaniu wszczętym na podstawie art. 259 TFUE przeciwko innemu państwu członkowskiemu i w istocie zażądało nałożenia kary pieniężnej. Tym samym Polska mimowolnie przyczyniła się do rozwoju orzecznictwa sądów unijnych dotyczących ochrony tymczasowej.

Opinia Rzecznika Generalnego Tancheva w sprawie Komisja p. Polsce

Reżim dyscyplinarny sędziów niezgodny z prawem Unii.

06.05.2021

W dniu 6 maja 2021 r. rzecznik generalny Tanchev wydał opinię w sprawie C-791/19 Komisja p. Polsce. W omawianej sprawie Komisja Europejska wszczęła postępowanie o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom ciążącym na Rzeczypospolitej Polskiej ze względu na przepisy krajowe ustanawiające nowy system odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, wprowadzone w ramach zmian ustawodawczych uchwalonych w 2017 r.

Rzecznik wskazał, że sama możliwość objęcia sędziów postępowaniem lub sankcjami dyscyplinarnymi ze względu na treść wydawanych przez nich orzeczeń sądowych niewątpliwie wywołuje „efekt mrożący” nie tylko wśród tych sędziów, lecz również wśród innych sędziów w przyszłości, co nie daje się pogodzić z niezawisłością sędziowską. Ponadto, w świetle wyroku A.K. wydanego w listopadzie 2019 r. należy przyjąć, że Izba Dyscyplinarna nie spełnia wymogów dotyczących niezależności i bezstronności wynikających z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE. Brak niezależności Izby Dyscyplinarnej powoduje również uzasadnione wątpliwości co do niezależności Prezesa kierującego jej pracą. Odnosząc się do możliwości wszczęcia postępowania dyscyplinarnego w związku z kierowaniem przez sądy pytań prejudycjalnych Rzecznik wskazał, że przepisy krajowe, które uniemożliwiają lub utrudniają w jakikolwiek sposób sądom krajowym korzystanie z ich uprawnienia w zakresie wystąpienia z odesłaniem prejudycjalnym naruszają art. 267 TFUE. W ocenie Rzecznika sama wizja, że sędzia krajowy może zostać objęty postępowaniem lub sankcjami dyscyplinarnymi z powodu wystąpienia z odesłaniem prejudycjalnym, godzi wprost w ideę procedury uregulowanej w art. 267 TFUE i wraz z tym w podwaliny samej Unii.

Z tych względów Rzecznik zaproponował, aby Trybunał stwierdził, że Polska uchybiła zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE oraz art. 267 akapity drugi i trzeci TFUE.

Link do opinii Rzecznika Generalnego w sprawie C-791/19

Wyrok ETPC w sprawie "sędziego dublera"

07.05.2021

W dniu 7 maja 2021 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał wyrok w sprawie XERO FLOR sp. z o.o. przeciwko Polsce (skarga nr 4907/18). Spółka XERO FLOR wniosła skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego. W 2017 r. postanowienie o umorzeniu postępowania zostało podpisane przez „sędziego dublera”, który został wybrany na miejsce już wcześniej prawidłowo obsadzone. Spółka XERO FLOR wniosła skargę do ETPC zarzucając naruszenie prawa do rzetelnego procesu sądowego, a także w zakresie prawa do sądu ustanowionego ustawą, gdyż rozstrzygnięcie w jej sprawie wydała osoba, która nie jest sędzią.

W omawianym wyroku ETPC uznał, że Polska naruszyła art. 6 § 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, gdyż spółka XERO FLOR została pozbawiona prawa do "sądu ustanowionego ustawą" ze względu na udział w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym sędziego M.M., „którego wybór był obarczony poważnymi nieprawidłowościami, które naruszyły samą istotę spornego prawa”. ETPC podtrzymał w tym zakresie swoje stanowisko wyrażone w wyroku z 1 grudnia 2020 r. Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii (skarga nr 26374/18), dotyczącym sędziego powołanego niezgodnie z prawem islandzkim.

Link do wyroku w języku angielskim

Wskazany wyrok ma istotne znaczenie dla sytuacji prawnej jednostek ukształtowanej wskutek orzeczeń TK wydanych z udziałem nieprawidłowo wybranych sędziów. Rozstrzygnięcie ETPC otwiera bowiem możliwość kwestionowania (pomijania) wadliwie wydanych orzeczeń TK przez sądy krajowe. Jako przykład można wskazać wyrok Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z 24 maja 2021 r. (sygn. I C 1326/19), w którym sąd stwierdził, że nie może przy orzekaniu wziąć pod uwagę „ogłoszonej decyzji TK w składzie z dublerem, gdyż (…) skład powołany do wydania orzeczenia w TK był wadliwy, nieprawidłowy i nie można było go uznać za sąd ustanowiony zgodnie z ustawą”.

Link do wyroku Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim

Z drugiej strony należy wskazać na postanowienie TK z 15 czerwca 2021 r. sygn. P 7/20, dotyczące wniosku RPO o wyłączenie od udziału w rozpoznawaniu sprawy wadliwie powołanego sędziego J.P. Rzecznik argumentował, że w świetle wyroku ETPC w sprawie XERO FLOR orzeczenie wydane z udziałem osoby nieuprawnionej do zasiadania w Trybunale Konstytucyjnym będzie z gruntu wadliwe. Każdy sąd – zdaniem RPO – będzie mógł zdecydować o niewzięciu go pod uwagę, a każda jednostka będzie mogła wystąpić ze skargą indywidualną do ETPC. TK oddalił wniosek RPO stwierdzają, że wyrok w sprawie XERO FLOR „w zakresie, w jakim odnosi się do Trybunału Konstytucyjnego, oparty jest na tezach świadczących o nieznajomości polskiego porządku prawnego, w tym fundamentalnych założeń ustrojowych, określających pozycję, ustrój i rolę polskiego sądu konstytucyjnego. W tym zakresie został wydany bez podstawy prawnej, z przekroczeniem przez ETPC powierzonych mu kompetencji, i stanowi bezprawną ingerencję w krajowy porządek prawny, w szczególności w kwestie, które pozostają poza właściwością ETPC; z tych powodów musi być uznany za wyrok nieistniejący (sententia non existens)”.

Link do postanowienia TK

Wyniki konkursu wiedzy o prawie UE

10.05.2021

Nowy przedmiot w ofercie Katedry Prawa Europejskiego

01.02.2021

Katedra Prawa Europejskiego uruchamia w semestrze letnim nowy przedmiot: E-administracja – europejskie wyzwanie dla administracji publicznej w Polsce w ramach projektu Erasmus+. Zajęcia będą miały charakter interdyscyplinarny i praktyczny. Będą prowadzone zarówno przez pracowników Katedry, jak i osoby spoza UJ. Kurs obejmuje 45 h wykładu i 45 h warsztatów (10 pkt ECTS):

Kurs obejmuje następujące zagadnienia:

Europejska administracja publiczna w dobie cyfryzacji, cyfrowe usługi publiczne, elektroniczny dostęp do informacji sektora publicznego, administracja elektroniczna a bezpieczeństwo cybernetyczne, e-Zamówienia publiczne, e-Cła, Administracja elektroniczna i jej wpływ na ochronę danych, E-mediacja w sprawach administracyjnych, Cyfryzacja postępowania administracyjnego ogólnego, Administracja elektroniczna wspierająca jednolity rynek europejski, Technologie informacyjne i komunikacyjne w administracji a gospodarka i zarządzanie publiczne.

Grant z Narodowego Centrum Nauki

18.11.2020

Miło mi zawiadomić, że w 2021 r. będę realizować projekt pt. "Środki tymczasowe jako instrument ochrony uprawnień jednostek wynikających z prawa Unii Europejskiej" ("Interim measures as an instrument for the protection of the individual’s rights under European Union law") w ramach grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu Miniatura 4. Projekt obejmuje 2-miesięczny wyjazd badawczy i będzie realizowany na Katholieke Universiteit Leuven w Belgii.

Wyniki Konkursu Wiedzy o Prawie Unii Europejskiej

09.04.2021

Projekt i rozporządzenie Parlamentu i Rady w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii.

05.11.2020

Podstawę prawną rozporządzenia stanowi art. 322(1)(a) TFUE, zgodnie z którym Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Trybunałem Obrachunkowym, przyjmują w drodze rozporządzenia zasady finansowe określające w szczególności warunki uchwalania i wykonywania budżetu oraz przedstawiania i kontrolowania rachunków. W ramach zwykłej procedury ustawodawczej, określonej w art. 294 TFUE, Rada stanowi większością kwalifikowaną (art. 238 ust. 3 TFUE). Rozporządzenie ma obowiązywać od 1 stycznia 2021 r.

Rozporządzenie ustanawia przepisy niezbędne do ochrony budżetu Unii w przypadku naruszenia zasad praworządności przez państwa członkowskie. Praworządność jest definiowana zgodnie z art. 2 TUE.

O naruszeniu zasady praworządności mogą świadczyć następujące okoliczności: a) zagrożenie niezależności władzy sądowniczej; b) niezapobieżenie, nieskorygowanie i niesankcjonowanie arbitralnych lub bezprawnych decyzji władz publicznych, w tym władz odpowiedzialnych za egzekwowanie prawa, wstrzymanie zasobów finansowych i osobowych mających wpływ na ich właściwe funkcjonowanie lub niezapewnienie braku konfliktu interesów; c) ograniczanie dostępności i skuteczności środków prawnych, w tym poprzez restrykcyjne przepisy proceduralne, brak wykonywania wyroków lub ograniczanie skutecznego dochodzenia, ścigania lub nakładania sankcji w przypadku naruszenia prawa.

Komisja rozpoczyna procedurę określoną w art. 5 rozporządzenia, w przypadku stwierdzenia, że naruszenie zasad praworządności w państwie członkowskim wpływa na prawidłowe zarządzanie finansowe budżetem UE lub ochronę interesów finansowych Unii w wystarczająco bezpośredni sposób lub stwarza poważne zagrożenie dla takiego zarządzania.

Link do tekstu projektu rozporządzenia (ang.)

Informacje na stronie Parlamentu Europejskiego

Link do seminarium Centrum Interdyscyplinarnych Studiów Konstytucyjnych UJ, poruszającego kwestię powiązania budżetu Unii z przestrzeganiem zasady praworządnosci (You Tube).

Opublikowany tekst rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie pytań prejudycjalnych sędziego Igora Tulei i sędzi Ewy Maciejewskiej (C-558/18 i C 563/18).

27.03.2020

W wyroku z dnia 26 marca 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości, obradujący w składzie Wielkiej Izby, uznał za niedopuszczalne pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Okręgowy w Warszawie oraz Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim w połączonych sprawach C-558/18 i C-563/18. Pytania prejudycjalne dotyczyły interpretacji art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w kontekście niezależności sędziów i ryzyka wykorzystywania systemu środków dyscyplinarnych do politycznej kontroli treści orzeczeń sądowych. Trybunał stwierdził, że o ile pytania są prawidłowo sformułowane pod względem formalnym, to jednak spory zawisłe przed sądami nie dotyczą prawa unijnego (brak łącznika z prawem unijnym), a ponadto odpowiedź Trybunału na pytania prejudycjalne nie jest konieczna do rozstrzygnięcia zawisłych przed sądami krajowymi spraw (brak przesłanki funkcjonalnej). Pytania te nie dotyczą zatem wykładni prawa Unii, która byłaby obiektywnie niezbędna do rozstrzygnięcia owych sporów, lecz mają charakter generalny. Tego rodzaju generalną kontrolę Trybunał sprawuje w postępowaniach wszczętych na wniosek Komisji w trybie art. 258 TFUE.

Mimo uznania pytań za niedopuszczalne, Trybunał Sprawiedliwości sformułował kilka istotnych wytycznych w kontekście niezawisłości sędziów i uprawnień sądów krajowych wynikających z prawa unijnego. Trybunał podkreślił, że przepis prawa krajowego nie może stanowić przeszkody, by sąd krajowy mógł wystąpić z pytaniem prejudycjalnym na podstawie art. 267 TFUE, co jest nieodłącznie związane ze stosowaniem przez sądy krajowe prawa unijnego. Nie są  dopuszczalne przepisy krajowe, z których wynikałoby, że sędziowie krajowi mogą być narażeni na postępowania dyscyplinarne z powodu wystąpienia do Trybunału z odesłaniem prejudycjalnym. Już sama bowiem wizja wszczęcia w danym wypadku postępowania dyscyplinarnego z powodu wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym może negatywnie wpłynąć na faktyczne wykonywanie przez sędziów krajowych ich uprawnień wynikających z prawa UE. Należy zapewnić, aby sędziowie nie byli narażeni na postępowania lub sankcje dyscyplinarne z racji skorzystania z przysługującego im na podstawie Traktatu uprawienia do wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym.

Wyniki Konkursu Wiedzy o Prawie Unii Europejskiej

16.06.2020

W dniu 16 czerwca 2020 r. zostały ogłoszone wyniki Konkursu wiedzy o prawie Unii Europejskiej. Organizatorem konkursu był Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Gdańsk oraz Katedra Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Wszystkim laureatom i finalistom serdecznie gratuluję!

"S" jak Superman, czyli rola Sądu Najwyższego w obronie praworządności.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2019 r. w sprawie sygn. III PO 7/18.

Projektowana ustawa "kagańcowa".

23.12.2019

W dniu 19 listopada 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał w trybie przyspieszonym długo oczekiwany wyrok dotyczący niezależności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.  Wyrok został wydany w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne polskiego Sądu Najwyższego (Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) w połączonych sprawach C‑585/18, C‑624/18 i C‑625/18. Sprawy przed Sądem Najwyższym zostały wszczęte przez sędziów SN i NSA, w przedmiocie wcześniejszego przejścia przez tych sędziów w stan spoczynku w następstwie wejścia w życie nowych przepisów krajowych.

Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że to sąd występujący z pytaniem prejudycjalnym powinien zbadać niezależność nowej Izby Dyscyplinarnej w celu ustalenia, czy ten organ może rozpoznawać spory dotyczące przejścia sędziów w stan spoczynku, czy też tego rodzaju spory powinny być rozpatrywane przez inny sąd, odpowiadający wymogowi niezależności. Oznacza to, że Sąd Najwyższy jest zarazem uprawniony, jak i zobowiązany do oceny, czy Izba Dyscyplinarna powołana przez Krajową Radę Sądownictwa spełnia wymagania niezależności wynikające z prawa unijnego... 

Polskie przepisy dotyczące przejścia w stan spoczynku sędziów i prokuratorów, przyjęte w 2017 r., są niezgodne z prawem Unii (C-192/18)

05.11.2019

W drugim z postępowań wszczętych przez Komisję p. Polsce dotyczącym niezależności sądów w sprawie C-192/18 Trybunał uwzględnił skargę i stwierdził, że państwo członkowskie uchybiło zobowiązaniom ciążącym na nim na mocy prawa Unii. Polska niezgodnie z prawem Unii wprowadziła odmienny wiek przejścia w stan spoczynku dla kobiet i mężczyzn zajmujących  stanowiska sędziów i prokuratorów. Ponadto niezgodnie z prawem Unii przyznano Ministrowi Sprawiedliwości uprawnienia do decydowania o przedłużeniu okresu czynnej służby tych sędziów.

Trybunał stwierdził, że ustanawiając odmienny wiek przejścia w stan spoczynku dla kobiet i mężczyzn zajmujących stanowiska sędziów sądów powszechnych, sędziów Sądu Najwyższego i prokuratorów, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy art. 157 TFUE oraz art. 5 lit. a) i art. 9 ust. 1 lit. f) dyrektywy 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy.

Upoważniając Ministra Sprawiedliwości do decydowania o dalszym zajmowaniu stanowiska sędziego w sądach powszechnych w Polsce po ukończeniu przez tych sędziów nowego wieku przejścia w stan spoczynku, obniżonego zgodnie z art. 13 pkt 1 tej samej ustawy, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE

Skarga Komisji przeciwko Polsce w sprawie środków dyscyplinarnych kierowanych przeciwko sędziom.

10.10.2019

Komisja Europejska na podstawie art. 258 TFUE postanowiła skierować skargę do Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie nowego systemu środków dyscyplinarnych wobec sędziów w Polsce oraz zwrócić się  do TS o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym. Jest to trzecie postępowanie zainicjowane przez Komisję Europejską na podstawie art. 258 TFUE, oprócz C-192/18 i C-619/18, w sprawach dotyczących niezawisłości sędziów i niezależności sądów w Polsce.

W kwietniu 2019 r. Komisja wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Zdaniem Komisji  nowy system środków dyscyplinarnych podważa niezawisłość sędziów w Polsce i nie zapewnia koniecznych gwarancji chroniących sędziów przed kontrolą polityczną.

Komisja zarzuca, że polskie prawo umożliwia objęcie sędziów sądów powszechnych czynnościami i procedurami dyscyplinarnymi oraz nakładanie na nich kar dyscyplinarnych z uwagi na treść wydanych przez nich orzeczeń, w tym w związku z przysługującym im na mocy art. 267 TFUE prawem do wystąpienia z wnioskiem o wydanie orzeczenia prejudycjalnego. Nowy system środków dyscyplinarnych nie zapewnia niezależności i bezstronności Izby Dyscyplinarnej SN, w skład której wchodzą wyłącznie sędziowie wybrani przez KRS, którą z kolei powołuje Sejm w procedurze o charakterze politycznym. Nie zapewnia też, aby sąd „ustanowiony na mocy ustawy” decydował w pierwszej instancji w postępowaniach dyscyplinarnych przeciwko sędziom sądów powszechnych. Zamiast tego uprawnia Prezesa Izby Dyscyplinarnej SN do określenia, ad hoc i prawie bez ograniczeń, który sąd dyscyplinarny pierwszej instancji zajmie się osądzeniem danej sprawy w postępowaniu wszczętym przeciwko sędziemu sądu powszechnego. Nowy system nie gwarantuje, że sprawy będą rozpatrywane w rozsądnym czasie, co umożliwia Ministrowi Sprawiedliwości – za pośrednictwem mianowanych przez siebie rzeczników dyscyplinarnych – doprowadzenie do sytuacji, w której przeciwko sędziom sądów powszechnych będą toczyć się długotrwałe postępowania dyscyplinarne. Nowy system ma również wpływ na prawo sędziów sądów powszechnych do obrony. Komisja podniosła, że sędziom nie zapewnia się ochrony przed kontrolą polityczną, co podważa zasadę niezawisłości sędziów.

"The Judgment Day"

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie wieku emerytalnego sędziów.

01.07.2019

24 czerwca 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał pierwsze z serii orzeczeń dotyczących przeprowadzanej przez PiS reformy sądownictwa. W zapadłym w składzie Wielkiej Izby wyroku, Trybunał uznał, że wskutek wprowadzenia przepisów dotyczących obniżenia wieku przejścia w stan spoczynku urzędujących sędziów Sądu Najwyższego oraz poprzez przyznanie Prezydentowi dyskrecjonalnego prawa do przedłużenia czynnej służby sędziów tego Sądu, Polska naruszyła art.  19 ust. 1 akapit drugi TUE. . .

Tanchev v. Polska 3:0

Trzy opinie Rzecznika Generalnego Tancheva w sprawach zawisłych przed TSUE dotyczących nowej organizacji polskiego wymiaru sprawiedliwości.

27.06.2019

Rzecznik Generalny TSUE Evgeni Tanchev wydal w ostatnim czasie trzy opinie w sprawach zawisłych przed TSUE, dotyczących nowej organizacji polskiego wymiaru sprawiedliwości. 

Po pierwsze, w opinii wydanej w dniu 11 kwietnia 2019 r. w sprawie Komisja p. Polsce (C-619/18) Rzecznik stwierdził, że przepisy ustawodawstwa polskiego dotyczące obniżenia wieku przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego są sprzeczne z prawem Unii. Sporne przepisy naruszają zasady nieusuwalności sędziów i niezawisłości sędziowskiej.

Po drugie, w opinii wydanej w dniu 20 czerwca 2019 r. w sprawie Komisja p. Polsce (C-192/18) Rzecznik stwierdził, że nowe zasady przechodzenia polskich sędziów w stan spoczynku są sprzeczne z prawem Unii. Zakwestionowane przepisy naruszają zakaz dyskryminacji ze względu na płeć oraz zasady nieusuwalności i niezawisłości sędziów.

Po trzecie, w opinii wydanej w dniu 27 czerwca 2019 r. w sprawach rozpatrywanych wskutek wniesienia pytań prejudycjalnych przez Sąd Najwyższy (C-585/18, C-624/18 i C-625/18) Izba Dyscyplinarna polskiego Sądu Najwyższego nie spełnia wymogów niezawisłości sędziowskiej w rozumieniu prawa Unii w świetle roli, jaką organy ustawodawcze odgrywają przy wyborze 15 sędziów będących członkami Krajowej Rady Sądownictwa (KRS), oraz roli, jaką ten organ odgrywa przy przeprowadzaniu naboru sędziów, którzy mogą zostać powołani przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do Izby Dyscyplinarnej.

Nagroda za wysoką jakość pracy dydaktycznej

01.02.2019

Miło mi zawiadomić, że na podstawie wyników ankiet studenckich w roku 2017/2018 otrzymałam nagrodę za wysoką jakość pracy dydaktycznej za rok akademicki 2017/2018.  Bardzo dziękuję moim wszystkim studentom Kierunku Prawo III-V rok i Kierunku Administracja II rok SUM za przyznane w ankietach oceny i wszystkie miłe komentarze.

Konferencja jubileuszowa Profesora Stanisława Biernata

09.02.2019

Katedra Prawa Europejskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego uprzejmie zaprasza na konferencję jubileuszową Profesora Stanisława Biernata, pt.:

"Prawo publiczne w demokratycznym państwie prawnym"

Konferencja odbędzie się 6 czerwca 2019 r. (czwartek) w godz. 10.30 - 19.00 w Krakowie w Centrum Dydaktycznym Wydziału Prawa i Administracji UJ przy ul. Krupniczej 33a.

Więcej informacji, w tym założenia i ramowy plan konferencji, znajdują się na stronie informacyjnej.

Prosimy o zgłoszenie udziału w konferencji w terminie do 31 marca 2019 r. przez formularz rejestracyjny dostępny pod poniższym linkiem:

Finał Konkursu wiedzy oprawie Unii Europejskiej

31.01.19

W dniu 31 stycznia 2019 r. w Gdańsku odbył się finał Konkursu wiedzy o prawie Unii Europejskiej dla studentów kierunków prawniczych uczelni wyższych. Organizatorem konkursu był Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Gdańsk oraz Katedra Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Kolokwium z prawa ustrojowego UE. II tura.

18.01.19

Uprzejmie informuję, że kolokwium z Prawa Ustrojowego UE odbędzie się w dniu 23 stycznia 2019 r. (środa) o godz. 17. 15 w Auli Zielonej przy ul. Krupniczej 33 a.  Na kolokwium zapisanych jest 85 studentów.

Odesłanie prejudycjalne SN z 2 sierpnia 2018 r. - Glosa

15.01.19

W Przeglądzie Konstytucyjnym nr 3/2018 ukazał się mój artykuł stanowiący analizę pytania prejudycjalnego Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2018 r. pt. Odesłanie prejudycjalne Sądu Najwyższego dotyczące wieku emerytalnego sędziów – ocena z perspektywy prawa Unii Europejskiej.  Sprawa o sygn. C-522/18 ZUS zostanie rozpatrzona przez Trybunał Sprawiedliwości w trybie przyspieszonym w dniu 12 lutego 2019 r.

Link do publikacji

Studenci UJ zmonopolizowali konkurs z prawa UE.

14.01.19

Po pierwszym etapie konkursu z prawa UE organizowanego przez Europe Direct Gdańsk oraz Uniwersytet Gdański do finału zakwalifikowało się 20 uczestników. W I etapie konkursu wzięły udział 32 osoby z 4 uczelni wyższych: Uniwersytet Gdański; Uniwersytet Jagielloński; Uniwersytet Śląski oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Miło mi poinformować, że z 20 finalistów konkursu, aż 18 osób jest studentami Uniwersytetu Jagiellońskiego, którzy uczęszczają lub uczęszczali na przedmiot Prawo Ustrojowe UE.  Lista finalistów dostępna tutaj. Serdecznie gratuluję!

UWAGA! Na prośbę studentów godziny odbywania II etapu konkursu zostały przesunięte na godz. 12:00 – 15:30 w sali 4053. Ogłoszenie wyników i Gala Laureatów połączona z wręczeniem dyplomów i nagród odbędzie się 31 stycznia 2019 roku o godz. 16:00.

Finał konkursu ma formę ustną i składa się z trzech zadań: 1 pytania otwartego oraz 2 orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

ZAGADNIENIA KONKURSOWE I LITERATURA

ORZECZENIA TSUE

Szanowi Państwo,

Uprzejmie informuję, że kolokwium zaliczeniowe z przedmiotu Prawo Ustrojowe UE dla osób idących na przedtermin odbędzie się w dniu 10 stycznia 2019 r. (czwartek) o godz. 16.30 w Auli Niebieskiej przy ul. Krupniczej 33a.  Lista osób przystępujących do kolokwium zostanie ustalona w dniu 9 stycznia 2019 r.  (środa).

Kolokwium dla osób przystępujących do pozostałych terminów odbędzie się w dniu 23 stycznia 2019 r. (środa) po godz. 16. 30 w zależności od dostępności sali. Prawdopodobnie będzie to Aula Zielona o godz. 17. 15, ale wymaga to jeszcze potwierdzenia w Dziekanacie. Lista osób przystępujących do kolokwium zostanie ustalona w dniu 16 stycznia 2019 r. (środa).

Etap ogólnopolski Gdańsk - 31 stycznia 2019 r.

Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Gdańsk oraz Katedra Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego zaprasza na Konkurs wiedzy o prawie Unii Europejskiej skierowany do studentów kierunków prawniczych uczelni wyższych.

Konkurs organizowany jest z okazji przypadającej w 2019 roku 15. rocznicy członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz 40-lecia pierwszych wyborów do Parlamentu Europejskiego. Celem Konkursu jest popularyzacja wiedzy z zakresu funkcjonowania Unii Europejskiej, w szczególności prawa europejskiego.

Organizatorem Konkursu jest Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Gdańsk oraz Katedra Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Zainteresowani studenci mogą rejestrować się za pomocą formularza zgłoszeniowego: https://tiny.pl/g3fpv do 15 grudnia 2018 roku.

Nagrodą główną jest wyjazd do Brukseli ufundowany przez Janusza Lewandowskiego – Posła do Parlamentu Europejskiego. Za zajęcie II i III miejsca czekają atrakcyjne nagrody rzeczowe.

HARMONOGRAM KONKURSU

REGULAMIN KONKURSU

ZAGADNIENIA KONKURSOWE I LITERATURA

ORZECZENIA TSUE

W trakcie zebrania referat pt. „Brexit a Europejska Przestrzeń Sądowa” wygłosił Pan Profesor Jacek Barcik z Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego i Prawa Europejskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

To nie są podwójne standardy.

18.12.18.

W dniu 18 grudnia 2018 r. w Rzeczpospolitej (nr 294) ukazała się nasza replika w odniesieniu do artykułu Waldemara Gontarskiego, który został opublikowany w Rzeczypospolitej z dnia 29 listopada 2018 r. pt. „Podwójne standardy Komisji Europejskiej”.

Pan Profesor Gontarski był uprzejmy mi przesłać swoją odpowiedź na zamieszczony artykuł, którą niniejszym przytaczam, pod poniższym linkiem.

Konkurs wiedzy o Prawie Unii Europejskiej.

02.01.2019

Uwaga! Etap uczelniany - 10 stycznia 2019 r.  godz. 10.00-11.00

s. 209 ul. Krupnicza 33a.

Osoby zarejestrowane na konkurs proszone są o przybycie 15 minut wcześniej.
W przypadku, gdy uczestnik spóźni się na I etap, nie może zostać dopuszczony do rozwiązywania testu.

Test składa się z 45 pytań jednokrotnego wyboru.

Za prawidłowe rozwiązanie testu, uczestnik może uzyskać 45 punktów. Za prawidłową odpowiedź w ramach jednego pytania uczestnik otrzymuje jeden punkt. Za udzielenie błędnej odpowiedzi lub nie udzielenie jej w ogóle uczestnik nie otrzymuje punktu. Uczestnicy nanoszą odpowiedzi arkuszu odpowiedzi, który podpisują.

Na rozwiązanie testu uczestnicy mają 60 min. Uczestnik ma prawo skończyć wcześniej test. Taką sytuację zgłasza komisji, która odbiera test, a uczestnik opuszcza salę egzaminacyjną. Po opuszczeniu sali uczestnik nie ma możliwości powrotu na salę egzaminacyjną i kontynuowania rozwiązywania testu.

Wyniki I etapu Konkursu zostaną opublikowane na stronie Punktu Informacji Europejskiej Europe Direct - Gdańsk (www.europedirect-gdansk.morena.org.pl) najprędzej w dniu 14 stycznia 2019 roku.

Uderz w stół..., czyli polemika Waldemara Gontarskiego z naszym artykułem w Rzeczpospolitej.

06.12.2018

W Rzeczypospolitej z dnia 29 listopada 2018 r. ukazał się artykuł Waldemara Gontarskiego pt. „Podwójne standardy Komisji Europejskiej”, będący polemiką z naszym artykułem (S. Biernat i M. Kawczyńska „Skarga na unijny traktat: w szaleństwie jest metoda”, Rzeczpospolita z dnia 23 listopada 2018 r.)

Skarga na unijny traktat: w szaleństwie jest metoda.

23.11.2018

Nasz kolejny artykuł w Rzeczpospolitej (nr 273) dotyczący wniosku Prokuratora Generalnego do TK w sprawie kontroli zgodności art. 267 TFUE z Konstytucją.

Jeśli Trybunał Konstytucyjny wyda wyrok zgodnie z wnioskiem prokuratora generalnego, czeka nas apokaliptyczna wizja relacji z UE i wszczęcie kolejnych postępowań przeciwko Polsce...

Więcej w artykule w wydaniu papierowym i elektronicznym.

* ALEXA - is a virtual assistant developed by Amazon. It is capable of voice interaction, music playback, making to-do lists, setting alarms, streaming podcasts, playing audiobooks, and providing weather, traffic, sports, and other real-time information, such as news. Most devices with Alexa allow users to activate the device using a wake-word (such as Alexa).

Projekt umowy w sprawie Brexitu.

19.11.2018.

W dniu 15 listopada 2018 r. na stronach Komisji Europejskiej ukazał się pojekt umowy dotyczący wystąpienia Wielkiej Brytanii i Irlandii północnej z UE i EWEA, ustalony podczas negocjacji w dniu 14 listopada 2018 r. Główny unijny negocjator Michel Barnier przekazał projekt umowy Donaldowi Tuskowi, który zaproponował, by porozumienie zostało sfinalizowane na nadzwyczajnym szczycie w dniu 25 listopada 2018 r.

Brytyjski rząd poparł przyjęcie proponowanego tekstu umowy wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Uzgodniona umowa zakłada wyjście Wielkiej Brytanii z UE w dniu 29 marca 2019 r. oraz wynoszący dodatkowo 21 miesięcy okres przejściowy.

Kolejnym krokiem jest uzyskanie akceptacji umowy ze strony pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej, a następnie zdobycie większości głosów dla wypracowanego tekstu w brytyjskim parlamencie oraz Parlamencie Europejskim. Zgodnie z art. 50 ust. 2 TUE umowa jest zawierana w imieniu Unii przez Radę, stanowiącą większością kwalifikowaną po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego.

Projekt umowy liczy 585 stron i przewiduje m.in., że każdy imigrant z UE (w tym Polacy), który już mieszka w Wielkiej Brytanii lub który w niej zamieszka do 31 grudnia 2020 r., będzie miał prawo pozostać bez spełniania jakichkolwiek dodatkowych warunków. Imigranci z krajów UE, którzy do czasu ostatecznego wyjścia Wielkiej Brytanii z UE będą mieli udokumentowane pięć lat pobytu, otrzymają tzw. "status osoby osiedlonej". Z kolei osoby, które do końca okresu przejściowego nie będą miały wystarczającej liczby lat stałego pobytu w UK, będą mogły otrzymać ten sam status po tym, jak upłynie im 5 lat pobytu w Wielkiej Brytanii. Theresa May zapowiedziała również nową politykę imigracyjną, czyli kwalifikacje danej osoby będą miały pierwszeństwo przed obywatelstwem UE. Przez cały okres przejściowy Wielka Brytania będzie członkiem unii celnej. Następnie, strony mają nadzieję na wynegocjowanie strefy wolnego handlu.

Wielka Brytania do końca okresu przejściowego ma wpłacić do unijnego budżetu kwotę 39 mld euro.

Zarządzenie tymczasowe TS w sprawie Sądu Najwyższego.

19.10.2018.

W dniu 19 października 2018 r. TS wydał zarządzenie tymczasowe w sprawie C‑619/18 R Komisja p. Polsce. Komisja wniosła skargę  w dniu 2 października 2018 r. na podstawie art. 258 TFUE wskazując, że obniżając wiek przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego i stosując go do sędziów powołanych do Sądu Najwyższego przed dniem 3 kwietnia 2018 r., a także przyznając Prezydentowi dyskrecjonalne prawo do przedłużenia czynnej służby sędziów tego sądu,  Polska uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w związku z art. 47 Karty praw podstawowych.

W zarządzeniu tymczasowym wniesiono o:

- zawieszenie stosowania spornych przepisów nowej ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym oraz wszelkich środków podjętych w celu stosowania tych przepisów;

–  podjęcie wszelkich niezbędnych środków w celu zapewnienia, by usunięci sędziowie Sądu Najwyższego, mogli pełnić funkcje na tym samym stanowisku, korzystając z tego samego statusu, takich samych praw i warunków zatrudnienia, jakie przysługiwały im do dnia 3 kwietnia 2018 r., czyli do dnia wejścia w życie nowej ustawy o Sądzie Najwyższym;

–  powstrzymanie się od wszelkich działań zmierzających do powołania sędziów Sądu Najwyższego na stanowiska sędziów, których dotyczą przepisy stanowiące podstawę uchybienia, a także od wszelkich działań w celu wyznaczenia nowego Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

W ocenie Trybunału, gdyby skarga Komisji o stwierdzenie uchybienia została ostatecznie uwzględniona, natychmiastowe stosowanie kwestionowanych przepisów mogłoby wywołać nieodwracalną szkodę w zakresie prawa podstawowego dostępu do niezawisłego sądu, ustanowionego w art. 47 akapit drugi Karty praw podstawowych.

Należy podkreślić, że postanowienie o zastosowaniu środków tymczasowych jest wydawane jednoosobowo przez Prezesa (Wiceprezesa) TS oraz zgodnie z art. 162 Regulaminu postępowania przed Trybunałem nie podlega ono zaskarżeniu.

Wysłuchanie stron w sprawie środków tymczasowych jest planowane na dzień 16 listopada 2018 r.

Though this be Madness, yet there’s Method in’t: Pitting the Polish Constitutional Tribunal against the Luxembourg Court.

26.10.2018

Nasz kolejny artykuł do Verfassungsblog  dotyczący wniosku Prokuratora Generalnego do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie kontroli zgodności z Konstytucją art. 267 TFUE (pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości) - sprawa K 7/18.

Biernat, Stanisław; Kawczyńska, Monika: Though this be Madness, yet there’s Method in’t: Pitting the Polish Constitutional Tribunal against the Luxembourg Court, VerfBlog, 2018/10/26

Czy leci z nami pilot?

Wniosek Prokuratora Generalnego do TK w sprawie konstytucyjności art. 267 TFUE (procedury pytań prejudycjalnych).

18.10.2018.

4 października 2018 r. Prokurator Generalny rozszerzył zakres zaskarżenia w toczącej się w Trybunale Konstytucyjnym sprawie K 7/18 dotyczącej kontroli konstytucyjności art. 267 TFUE (będącego podstawą do występowania przez sądy państw członkowskich UE z pytaniami prejudycjalnymi do Trybunału Sprawiedliwości). Obecnie Prokurator Generalny domaga się zbadania, czy sądy polskie mogą występować z pytaniami prejudycjalnymi "w sprawach dotyczących ustroju, kształtu i organizacji władzy sądowniczej". Rozszerzenie wniosku jest reakcją na wystąpienie z kolejnymi pytaniami prejudycjalnymi dotyczącymi niezawisłości sędziów i niezależności sądów przez sąd w Warszawie, Łodzi i Gorzowie Wielkopolskim.

Czy w związku z tak konfrontacyjnym wystąpieniem przeciwko jednej z podstawowych instytucji prawa unijnego Polsce grozi Polexit i jak daleko można się posunąć w konfrontacji z Unią Europejską, aby uchronić przed katastrofą samolot z napisem Polska?

We wrześniu 2018 r. w wydawnictwie C.H. Beck ukazała się nowa książka "Unia Europejska w przededniu Brexitu", pod. red. prof. Jacka  Barcika i dr Magdaleny Półtorak z moim artykułem pt. "Odpowiedzialność odszkodowawcza UE jako prawo podstawowe – nowe tendencje w orzecznictwie TSUE".

Link do publikacji

Komisja Europejska kieruje do TSUE skargę przeciwko Polsce w związku z nową ustawą o Sądzie Najwyższym

24 sierpnia 2018 r. Komisja Europejska zdecydowała o wystąpieniu do Trybunału Sprawiedliwości ze skargą na podstawie art. 258 TFUE przeciwko Polsce "w związku z naruszeniami zasady niezawisłości sędziowskiej wprowadzonej przez nową ustawą o Sądzie Najwyższym" oraz zwróciła się do TS o zastosowanie środków tymczasowych do czasu wydania orzeczenia w sprawie.

W ocenie Komisji, wdrożenie kwestionowanych przepisów regulujących przejście sędziów Sądu Najwyższego w Polsce w stan spoczynku zostało przyspieszone i tworzy zagrożenie w postaci poważnego i nieodwracalnego uszczerbku dla niezależności sądownictwa w Polsce, a tym samym dla systemu prawnego Unii Europejskiej. Niezależność krajowych sądów i trybunałów jest niezbędnym elementem funkcjonowania współpracy sądowej między państwami członkowskimi UE, a przede wszystkim jest podstawą funkcjonowania trybu prejudycjalnego przewidzianego w art. 267 TFUE.

W związku z powyższym Komisja przeszła do kolejnego etapu postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, podejmując decyzję o wniesieniu sprawy do Trybunału Sprawiedliwości UE. Jednocześnie Komisja postanowiła również zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości o zarządzenie środków tymczasowych, celem przywrócenia w polskim Sądzie Najwyższym stanu sprzed dnia 3 kwietnia 2018 r., kiedy to przyjęto będącą przedmiotem sporu ustawę. I wreszcie, Komisja postanowiła zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości o zastosowanie trybu przyspieszonego, aby orzeczenie zostało wydane jak najszybciej.

Komunikat prasowy Komisji Europejskiej - wniesienie skargi

Komunikat prasowy Komisji Europejskiej - pierwsze pismo ostrzegawcze

Komunikat prasowy Komisji Europejskiej - uzasadniona opinia

Publikacje z sierpnia 2018 r. dotyczące pytania prejudycjalnego SN do Trybunału Sprawiedliwości w sprawie wieku emerytalnego sędziów - III UZP 4/18 (linki).

M. Kawczyńska, S. Biernat, Czy pytanie prejudycjalne Sądu Najwyższego jest (nie) dopuszczalne?  - Rzeczpospolita nr 205

Artur Celmer, czyli polski bohater "Gier wojennych"

01.08.2018

W słynnym filmie Johna Badhama z 1985 r.  młody haker nieświadomie włamuje się do wojskowego systemu operacyjnego i przez przypadek uruchamia program, który stawia armię USA w stan najwyższej gotowości bojowej.

W taki sam sposób nieświadomie zadziałał Artur Celmer, polski obywatel podejrzany o popełnienie przestępstw narkotykowych, za którym wystawiono europejski nakaz aresztowania. W postępowaniu przed sądem irlandzkim dotyczącym wydania podejrzanego, jego pełnomocnik zarzucił, że stan praworządności w Polsce nie zezwala na odesłanie Celmera do Polski. I tak o to jedna sprawa przed irlandzkim sądem i jedno pytanie prejudycjalne w tej sprawie do TS postawiły polskie władze w stan najwyższej gotowości bojowej...

EULaw.pl

Factortame reaktywacja czy Factortame rewolucje?

08.08.2018.

W obecnym stanie prawnym nawiązanie do Trylogii Matrix jest jak najbardziej wskazane. Codziennie włączając telewizor dowiadujemy się o nowych zasadach obowiązywania prawa w naszym kraju, czując się jakbyśmy żyli w prawnym Matrixie.

19 czerwca 1990 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok w sprawie C-213/89 The Queen p.  Secretary of State for Transport, ex parte Factortame Ltd i in. dotyczące w istocie autonomii proceduralnej państw członkowskich. Jest to orzeczenie obowiązujące studentów do egzaminu. Nigdy nie pałałam do niego zbytnią sympatią. Przez ostatnie lata było nawet na pierwszym miejscu orzeczeń, które można by usunąć z wykazu  z uwagi na istnienie podobnego lecz nowszego wyroku w sprawie Unibet. Jak pokazała historia walki o niezależność Sądu Najwyższego, usunięcie wyroku Factortame z wykazu orzeczeń byłoby niewybaczalnym błędem! Ale po kolei ...

EULaw.pl

Educational service for law students and practitioners. It aims at presenting a general framework and recent developments of the European Union Law.

It will provide a valuable insight into EU Treaties, legislation as well as the case law of the European Court of Justice in fields of institutional law, commercial law and external relations.